توليد گياهي تراريخته كه با رشد در ميدانهاي مين رنگ آن تغيير ميكند, میتواند از تلفات و جراحات بسياري جلوگيري كند.
اين گياه كه از نوع تراريخته گياه آرابيدوپسيس (Arabidopsis thaliana) است, به گاز دي اكسيد نيتروژن -كه از مين ها متصاعد میشود- حساس است. برگهاي اين گياه سه تا پنج هفته بعد از رشد در مجاورت اين گاز از سبز به قرمز تغيير رنگ میدهند. "كارستن مه ير" از دانشگاه كپنهاگ, كه مشاور علمي شركت "آره سا" (توليد كننده اين گونه) است, تشخيص اين تغيير را بسيار آسان میداند. اما در عين حال گروه پژوهشي هنوز نمیداند ميزان حساسيت اين گياه به دي اكسيد نيتروژن چقدر است, و به همين دليل معلوم نيست اين گياه در مجاورت چه مقدار گاز تغيير رنگ میدهد. اما به هر حال گروه پژوهشي اميدوار است كه اين راهكار در مقياس بزرگ كارايي خود را نشان دهد. اگر چنين شود, عمليات مين زدايي سرعت چشمگيري خواهد يافت. مه ير توضيح میدهد: "كار گذاشتن مين ها از جمع كردن آن بسيار آسان تر است." در حال حاضر هر شخص میتواند در هر روز تنها دو متر مربع زمين را از مين پاكسازي كند. "ريچارد ويرسترا" پژوهشگر گروه باغباني دانشگاه ويسكانسين كه روي آرابيدوپسيس تحقيق میكند اين ايده را "فوق العاده" توصيف میكند. وي توضيح میدهد كه آرابيدوپسيس گياهي است با ريشه سطحي و به اين ترتيب مواد منفجره در عمق كم شناسايي میشوند. به گفته "گه ير بيوئرسويك" رئيس واحد برنامه پاكسازي مين امداد مردمي نروژ, اين عمقي است كه بيشتر مين ها در آن پيدا میشوند. پژوهشگران فرايند تغيير رنگ را با دستكاري ژنتيكي در سازوكاري ايجاد كردند كه در پاييز منجر به تغيير رنگ برگها میشود. ژنهايي كه منجر به توليد اين رنگدانه ها (موسوم به آنتوسيانين) میشوند، بيشتر مدت سال را غير فعال هستند. گروه پژوهشي ژنهايي به گياه افزوده كه ژن توليد رنگدانه آنتوسيانين را در مجاورت گاز دي اكسيد نيتروژن فعال میكند. شركت "آره سا" اكنون در حال تكميل دستگاه "تفنگ بذركار" است كه بتواند بذر اين گياه را با سرعت بالا و هزينه پايين در خاك بكارد. اين شركت همچنين در حال توليد گياهاني است كه نسبت به آلودگي فلزات سنگين (نظير كادميوم و نيكل) حساس است و وجود اين آلودگي را در خاك تشخيص میدهد. گروه پژوهشي همچنين راهكارهايي طراحي كرده اند كه از انتشار اين گياه در طبيعت جلوگيري میكند. آنها ژن مربوط به توليد نوعي هورمون رشد را از ريخته ارثي گياه حذف كرده اند, بنابراين گياه براي ادامه حيات خود به يك كود شيميايي اختصاصي نياز دارد.
|